Evropa dëshmoi një garë elektorale për nerva të forta, ku pas një barazimi të dukshëm, presidenti Macron arriti të ruante vendin e parë, përballë lideres së ekstremit të djathtë, Marin Le Pen, në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale. Megjithatë, ai nuk duhet të jetë i vetëkënaqur, pasi raundi i dytë në ditën e Pashkëve, i rezervon atij një konflikt më të ashpër me Le Pen se sa ato presidenciale pesë vjet më parë.
Edhe pse sondazhet sugjerojnë se Macron do të rizgjedhet pas dy javësh, rezultatet e djeshme tregojnë se ai nuk mund të qëndrojë mbi ‘dafina’.
Le Pen do të jetë në gjendje të llogarisë tek votuesit e panelistit televiziv të ekstremit të djathtë, i cili u bë politikan, Eric Zemour, i cili u bëri thirrje zgjedhësve të tij ta mbështesin atë më 24 prill.
Në të njëjtën kohë, e majta, Jean-Luc Melanson, bëri më mirë se sa pritej dhe përqindjet që ai siguroi sjellin një pasiguri të madhe për rezultatin përfundimtar, pasi votuesit e tij vijnë nga një grup skuadrash. Shumë prej tyre nuk kanë gjasa të shkojnë në votime në raundin e dytë, ndërsa të tjerët do të ndahen mes presidentit francez dhe Le Pen.
Këtu janë pesë konkluzionet nga raundi i parë i zgjedhjeve presidenciale:
- Macron dhe Le Pen “komandojnë” në skenën politike:
Rifillimi i raundit të dytë të zgjedhjeve 2017 konfirmon analizën politike të Macron dhe Le Pen: se ndarja mes të majtës dhe të djathtës nuk kufizohet vetëm me kufijtë dhe situatën politike në Francë por është zëvendësuar nga një konfrontim midis një blloku qeverisës që është pro-evropiane dhe e hapur ndaj botës së jashtme nga njëra anë dhe nacionalistëve nga ana tjetër.
Të dy kandidatët kishin përqindje më të larta se 5 vite më parë, duke lënë të djathtën dhe të majtën tradicionale në një situatë edhe më kaotike se më parë. Macron në raundin e parë kishte arritur në 24% në 2017, ndërsa dje kaloi 27% dhe L Pen nga 21.3% në 2017 mbi 23% dje.
Diferenca mes tyre është më e madhe se zgjedhjet e mëparshme, duke treguar se Macron arriti të mbledhë më shumë vota. Megjithatë, blloku i ekstremit të djathtë – Marin Le Pen, Eric Zemour dhe Nicol’n DePont Enian – arriti në më shumë se 30%.
- Zemour nuk u bë dot si Trump
Politikani 63-vjeçar pritej të vinte i dyti pas Macron tetorin e kaluar. Megjithatë, përqindjet e tij bënë një rënie spektakolare në sondazhe, pasi ai humbi besueshmërinë e tij pas luftës në Ukrainë . Kjo sepse ai fliste në favor të Putinit dhe këto komente iu kthyen përsëri. Ai arriti të mbledhë 7%. Përfundimisht, pavarësisht betejave të tyre të vështira dhe të pamëshirshme gjatë gjithë fushatës, ai mbështeti Marin Le Pen. Siç tha ai: “Kam mosmarrëveshje me Le Pen, por ajo po lufton kundër një njeriu që la 2 milionë refugjatë në vend dhe që do të bënte më keq nëse do të dilte përsëri – prandaj do t’u bëj thirrje votuesve të mi që të mbështesin Le Pen”.
Nëse do të ketë një koalicion më të gjerë të ekstremit të djathtë pas kësaj, raporton Politico, mbetet e panjohur, pasi asnjë nga të dy ata që u larguan nga partia e Le Pen për t’u bashkuar me Zemour (Nicolas Bee dhe Gilbert Collar) nuk është zotuar për një aleancë me Le Pen në rast se ai fiton në raundin e dytë.
- Melanson, e majta e fundit dhe “surpriza” e zgjedhjeve
Jean-Luc Melanson, i cili arriti të sigurojë më shumë se 22% të votave ditën e djeshme, arriti të marrë shumicën e votave të së majtës. Ishte surpriza më e madhe e raundit të parë, megjithëse sondazhet kishin parë dinamikën e saj javët e fundit. Megjithatë, nuk pritej të ishte aq afër përqindjes së Le Pen.
Ajo që rriti përqindjen e tij ishte se ai ishte i vetmi kandidat i mundshëm në të majtë. Të tjerë, si komunisti Gabien Roussell dhe Yannick Zando i të Gjelbërve, morën norma shumë më të ulëta se sa pritej.
Votuesit e Melanson pritet të luajnë rolin e rregullatorit në raundin e dytë . Ai përsëriti në deklaratat e tij dje, “mos votoni Le Pen. Pa u bërë njëkohësisht thirrje që të votojnë për Macron. Pra i la votuesit për të vendosur mes abstenimit dhe votës së presidentit francez.
Gati gjysma e votuesve të Melanson mund të jenë jashtë raundit të dytë, sipas një sondazhi të Ifop të kryer të dielën, ndërsa pjesa tjetër pritet të ndahet mes Macron dhe Le Pen.
- Ish partitë në pushtet kanë vdekur
Këto zgjedhje përfunduan atë që Macron filloi në 2017: ish-partitë në pushtet – Socialistët dhe Republikanët – tani kanë pësuar dëme të pariparueshme dhe është e pasigurt nëse do të jenë në gjendje të rikuperohen.
Republikanja Valerie Pekres përfundoi me më pak se 5%. Jo vetëm që është përqindja më e ulët në historinë e partisë, por do të thotë gjithashtu se republikanët nuk do të marrin fonde për shpenzimet e fushatës së tyre – pasi atyre u kërkohet të thyejnë barrierën prej 5% për të rikthyer paratë e tyre.
Pekres ka thënë se do të votojë për Macron, por rivali i saj i djathtë, Eric Ciotti, ka thënë se nuk do ta mbështesë atë.
Për socialisten, kryebashkiaken e Parisit, Anne Hidalgo, nuk arriti as 2%. Tre herë më pak se rezultati i vitit 2017.
- Abstenimi është më i ulët se sa pritej
Normat e abstenimeve ishin të larta , natyrisht, por më të ulëta se sa pritej. Ipsos e vlerësoi atë në 26%. Në vitin 2017, 77% e votuesve me të drejtë vote votuan, ndërsa 23% qëndruan në shtëpi.
Megjithatë, shkalla e abstenimit është më e ulët se në vitin 2002. Dy dekada më parë, pothuajse 28.5% e francezëve vendosën të qëndrojnë në shtëpi, gjë që ndihmoi Marin-Le Pen, babain e Marin, të kalonte në raundin e dytë.
Rezultati bie ndesh me disa sondazhe, të cilët parashikuan se 30% e elektoratit nuk do të shqetësohej për të shkuar në votime.
